देशी गायींनी घडवलेलं विषमुक्त शेतीचं चमत्कार
अंबड तालुक्यातील वडीकाळ्या गावात सुरू झालेली ही कथा साध्य नाही; ही आत्मनिर्भरतेची गाथा आहे.
बबन, बालासाहेब आणि दिनकर जंगले ह्या तिघांनी त्यांच्या वडिलांच्या पौत्रपीठात मिळालेल्या एका देशी गायीपासून सुरूवात केली — आणि आज त्यांच्या कुटुंबाकडे ३३ देशी गायी आहेत १२५ एकर शेतीवर ते करत आहेत पूर्णपणे रासायनिक-मुक्त शेती – देशी गायींचं पशुपालन करून आणि जिवामृत, गोमूत्र यांसारख्या जैविक खतांचा वापर करून.
🐄 गोठ्यातील देशी गायींमागील धोरण
- ७५ वर्षांपूर्वी मिळालेली एक गाय आज वाढली ३३ पर्यंत
- गोठ्यात देशी गायींचं संगोपन — आधुनिक शेतीमध्ये रुजलेली परंपरा
🌱 घरगुती खतातून शेतीला गती
- १२५ एकरात ~९० % क्षेत्र जैविक खतांनी बहरलं – देशी शेणखत, जीवामृत, दशपर्णी अर्क, गोमूत्र
- ३३ गायींपासून तयार ४५ ट्रॉली शेणखत
- मोसंबीच्या बागेत घडलेली फुलझाड उगवणारी झपाटलेली वाढ
🌾 उत्पादनातील ताजेपणा
- २०२३ मध्ये १०० क्विंटल तूर, १०० क्विंटल शाळू ज्वारी – पूर्णपणे रासायनिक-विहीन उत्पादन
- पारंपरिक देशी गायींपासून प्रतिदिन 12 लिटर दूध → महिन्याला 7 किलो तूप → दर दररोज ₹८०० प्रति किलो
🐮 चारा व्यवस्थापन
- प्रत्येक वर्षी १५ एकर ज्वारी पेरणी → सालभर पुरेसा कडबा – देशी गायींचे पोषणपूर्ण आहार सुनिश्चित
🎙️ जंगले भावंडांचे विचार
“शेती ही नफा नव्हे, पर्यावरण, आरोग्य व टिकावासाठी असावी. देशी गायींमुळे शेतीच नव्हे, आपलं आरोग्यही सुधारतं.”
– बबन जंगले
🔚 निष्कर्ष
- विषमुक्त शेतीची सचोटी – जैविकतेचं प्रत्यक्ष उदाहरण
- देशी गायींचा संवर्धन आणि आर्थिक स्वावलंबनाचा संघर्ष
- ग्रामीण भागाला आत्मनिर्भर बनवणारी मोडेल शेती
जंगले कुटुंबाच्या या यशोगाथेमुळे दाखवलेला मार्ग फक्त प्रेरक नाही, तर टिकाऊ, पर्यावरणपूरक आणि आर्थिकदृष्ट्या प्रभावी मार्ग आहे.
🔍 Keywords:
देशी गायी शेती, विषमुक्त शेती, जंगले भावंड, जैविक खत शेती, देशी तूप विक्री, विषमुक्त शेती प्रेरणा, Lokmat Agro, dairy farming success story